Του Τάσου Δασόπουλου
Σε αναθεώρηση της ανάπτυξης για φέτος στο 2,2% από 2,4% στις αρχές του χρόνου λόγω των δασμών Τραμπ προχωρά η έκθεση του ΙΟΒΕ για το πρώτο τρίμηνο του χρόνου εκφράζοντας πάντως την αισιοδοξία ότι τελικά θα αποφευχθεί ένας γενικευμένος εμπορικός πόλεμος. Βασικός οδηγός της ανάπτυξης θα είναι οι επενδύσεις οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 9,5% φέτος, αλλά και οι εξαγωγές οι οποίες παρά την αβεβαιότητα θα αυξηθούν κατά 2,2%, ενώ η ανεργία αναμένεται να διαμορφωθεί στο 9,3%.
Σε ό,τι αφορά το μέλλον στον εμπορικό πόλεμο που έχουν κηρύξει οι ΗΠΑ η έκθεση τονίζει ότι τελικά δεν θα γενικευτεί. “Εάν και εφόσον παγιωθεί κατάσταση υψηλότερων δασμών στο διεθνές εμπόριο, αυτό αναπόφευκτα αυξάνει το κόστος για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες και μειώνει την δυνατότητα των καταναλωτών και των επιχειρήσεων για δαπάνες. Αυτό συνεπάγεται μια μείωση ευημερίας που μπορούμε να δούμε με άμβλυνση των ρυθμών μεγέθυνσης και υψηλότερο πληθωρισμό”, σημείωσε ο κ. Νίκος Βέττας. Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ, προσθέτοντας πως “ακόμη και αν αυτό δεν συμβεί η μεγάλη όξυνση της αβεβαιότητας αναβάλλει επενδυτικές αποφάσεις και κυρίως τις μεσομακροπρόθεσμες και πιο παραγωγικές”.
Τόνισε επίσης ότι το πάγωμα επενδύσεων αν συμβεί για ένα-δύο μήνες έχει καλώς αλλά αν συνεχιστεί για πάνω από ένα εξάμηνο μειώνει το επίπεδο ανάπτυξης, καθώς αυξάνεται το ρίσκο αναταραχών στις κεφαλαιαγορές.
Εκτίμησε επίσης ότι ο πόλεμος των δασμών δεν φαίνεται να προκαλεί προβλήματα στον τουρισμό. Οι κρατήσεις από τις ΗΠΑ είναι αυξημένες κατά σχεδόν 20% σε σχέση με πέρυσι, είπε ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ, Γιάννης Ρέτσος σημειώνοντας πως ο τουριστικός κλάδος θα επηρεαστεί μόνο αν πάμε σε βάθος χρόνου σε ύφεση στις βασικές αγορές για την Ελλάδα.
Οι παραδοχές
Οι εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ βασίζονται στις εξής παραδοχές:
• Η οικονομία της Ευρωζώνης ακολουθεί το βασικό σενάριο της ΕΚΤ (Μάρτιος 2025) για ανάπτυξη 0,9% το 2025 (από πρόβλεψη για 1,1% στο προηγούμενο τρίμηνο και 1,3% τον Σεπ. 2024) από 0,8% το 2024, και πληθωρισμό 2,3% το 2025 (από 2,1% στο προηγούμενο τρίμηνο) από 2,4% το 2024.
• Όξυνση της εμπορικής αβεβαιότητας βραχυχρόνια, αλλά αποφυγή κλιμάκωσης ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου, υποθέτοντας ότι είτε θα επιτευχθεί μια μορφή εμπορικής συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ είτε η απόκριση της Ε.Ε. ως προς νέους δασμούς θα είναι μετριοπαθής και στοχευμένη.
Tα επιτόκια ακολουθούν την τάση των σημερινών προθεσμιακών συμβολαίων, δηλαδή το Euribor 3-μηνών σταδιακά υποχωρεί από κοντά στο 2,8% στην αρχή του έτους προς την περιοχή του 2,0% (από προσδοκία για 1,9% το προηγούμενο τρίμηνο) στα τέλη του 2025. Τα επιτόκια στην Ευρώπη αναμένεται να παραμείνουν σε παρεμφερή επίπεδα το 2026.
• Οι διεθνείς τιμές των ενεργειακών αγαθών ακολουθούν το βασικό σενάριο της EIA, με σταθεροποιητικές τάσεις το 2025, χαμηλότερα από το επίπεδό τους το 2024.
• Σταδιακή αποκλιμάκωση της γεωπολιτικής έντασης στην Ουκρανία.
• Η υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας επιταχύνεται το 2025, με στόχο την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων δράσεων εντός χρονοδιαγράμματος.
• Ο εισερχόμενος τουρισμός για το 2025 αναμένεται ότι θα διατηρήσει τις θετικές επιδόσεις του 2024, σε πραγματικούς όρους.
Οι κίνδυνοι
Οι κίνδυνοι που επισημαίνει το ΙΟΒΕ αφορούν:
• Κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου ο οποίος ενδέχεται να οδηγήσει σε διαταραχές στους ρυθμούς ανάπτυξης, τον πληθωρισμό και τη σταθερότητα στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, με ερωτηματικά ως προς την ταχύτητα χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής.
• Η διατήρηση των γεωπολιτικών εντάσεων σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή αποτελεί μείζων παράγοντα ανησυχίας ως προς την ενεργειακή ασφάλεια, τις αλυσίδες εφοδιασμού και τις διεθνείς πολιτικές εξελίξεις.
• Αβεβαιότητα ως προς τα δημοσιονομικά μεγέθη της ΕΕ ως απόρροια του σχεδίου επανεξοπλισμού.
• Εναλλακτικό σενάριο μεγάλης αύξησης των διεθνών τιμών ενέργειας με αρνητικές επιπτώσεις στο κόστος παραγωγής και την αποκλιμάκωση των επιτοκίων.
• Υψηλό έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο, με διαρθρωτικά χαρακτηριστικά.
• Απώλεια ανταγωνιστικότητας λόγω υψηλότερου του μ.ό. της Ευρωζώνης πληθωρισμού.
• Καθυστερήσεις στην εξυγίανση των “κόκκινων” δανείων εκτός τραπεζικών ισολογισμών, που δρουν ως εμπόδιο στην ανακατανομή των πόρων.
Πηγή: capital.gr