Το πιο πρόσφατο επεισόδιο σε σχέση με τον ελληνοτουρκικό διάλογο, στο πλαίσιο της νέας προσέγγισης που επιχειρείται τα τελευταία δύο χρόνια υπό το δόγμα των «ήρεμων νερών», γράφτηκε την Τετάρτη με την ανακοίνωση της Ελλάδας ότι για πρώτη φορά προβαίνει σε κατάρτιση χάρτη Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, στον οποίο αποτυπώνονται τα απώτατα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ καθώς επίσης και η δυνητική επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο στα 12 ναυτικά μίλια.
Η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει ο εν λόγω χάρτης δεν συνίσταται στο ότι οριοθετείται ΑΟΖ αλλά στο ότι αποτυπώνεται πλέον σε επίσημο κείμενο της ΕΕ το γεωγραφικό πλαίσιο των ελληνικών θαλάσσιων ζωνών, εντός του οποίου μπορούν να ασκηθούν μια σειρά από ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Ενα ακόμη στοιχείο που εισάγεται σε επίσημο πια κείμενο – το οποίο αναμένεται να υποβληθεί στην Κομισιόν – είναι το γεγονός ότι πλέον αποτυπώνονται οι συμφωνίες ΑΟΖ της Ελλάδας με Ιταλία (1977, 2020) και Αίγυπτο (2020), ενώ καταγράφονται και τα δυνητικά όρια με βάση τη μέση γραμμή σε ό,τι αφορά τις μη οριοθετημένες περιοχές με εξωτερικό όριο την ελληνική υφαλοκρηπίδα έως ότου η χώρα μας συνάψει συμφωνίες οριοθέτησης με τα γειτονικά κράτη. Ως ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που αποτυπώνεται στον χάρτη αξιολογείται και η χάραξη πλήρους επήρειας σε θαλάσσιες ζώνες τόσο της ηπειρωτικής χώρας όσο και των νησιών, που σχηματικά αποκαλύπτει τη ζωτικής σημασίας «επαφή» της ελληνικής ΑΟΖ με την κυπριακή, με βάση τις αρχές του διεθνούς δικαίου.
Οι τουρκικές αντιδράσεις. Οσον αφορά τον χρονισμό της ανακοίνωσης, ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης έκανε λόγο για μια «σπουδαία μέρα» εξηγώντας, παράλληλα, πως η Ελλάδα όφειλε (έπειτα από την καταδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ της 27ης Φεβρουαρίου για καθυστέρηση υποβολής ΘΧΣ και αντίστοιχης συμμόρφωσης προς την κοινοτική οδηγία 2014/89/ΕΕ) να καταθέσει ΘΧΣ έως τις 27 Απριλίου. Ο ίδιος επεσήμανε πως η 16η Απριλίου επελέγη συγκεκριμένα ως ημέρα ανακοίνωσης του ΘΧΣ καθώς τότε εξεδόθη το πρακτικό επεξεργασίας του ΣτΕ με το οποίο ενσωματώνεται στην ελληνική έννομη τάξη η ελληνοϊταλική συμφωνία ΑΟΖ. Κληθείς, δε, να σχολιάσει την τουρκική αντίδραση, τη χαρακτήρισε «αναμενόμενη» και έδειξε ως μόνη οδό για τη μοναδική διαφορά που αναγνωρίζει η Ελλάδα με την Τουρκία (τη διευθέτηση οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ) την οδό της διεθνούς δικαιοδοσίας. Το τουρκικό ΥΠΕΞ αντέδρασε μεν κάνοντας λόγο για «παραβίαση της θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας» και για «μονομερείς ενέργειες και ισχυρισμούς της Ελλάδας» που «δεν θα έχουν νομική συνέπεια» για την Αγκυρα, ωστόσο η αντίδραση δεν θεωρήθηκε τόσο σφοδρή όσο εκείνη που είχε καταγραφεί τον Νοέμβριο, στη θέα των μη επικαιροποιημένων χαρτών ελληνικού ΘΧΣ που είχαν αναρτηθεί στον ιστότοπο της Κομισιόν. Μια αυστηρότερη γραμμή ανέλαβε χθες να προβάλει το τουρκικό υπουργείο Αμυνας, όπως μάλλον ανέμενε και η Αθήνα.
Στη θέα των επίσημων χαρτών ελληνικού ΘΧΣ, το τουρκικό ΥΠΕΞ προανήγγειλε επιπλέον πως διαβιβάζει τον τουρκικό ΘΧΣ «στην UNESCO και στις αρμόδιες υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών», την ώρα που ήδη ο τουρκικός φιλοκυβερνητικός Τύπος («Μιλιέτ»), λίγες ώρες νωρίτερα, είχε δημοσιοποιήσει χάρτη (προϊόν επιστημονικής μελέτης) στον οποίο αποτυπωνόταν ο τουρκικός ΘΧΣ που κατ’ ουσίαν κόβει το Αιγαίο στα δύο, ενώ γνωστοποιήθηκε πως επίκειται αντίστοιχος χάρτης και για το ψευδοκράτος.
Θαλάσσια πάρκα και καλώδιο. Τα γεγονότα αυτά διαδραματίζονται σε ένα μομέντουμ συγκεκριμένο, καθώς Αθήνα και Αγκυρα οδεύουν προς το 6ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Αγκυρα, στο πλαίσιο του οποίου επίκειται η συνάντηση κορυφής Μητσοτάκη – Ερντογάν. Η ημερομηνία μπορεί να μην έχει «κλειδώσει» ακόμη, ωστόσο πηγές από την ελληνική πλευρά επισημαίνουν πως οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δύο αντιπροσωπειών παραμένουν ενεργοί, οι προεργασίες για τα θέματα της Θετικής Ατζέντας επί των οποίων θα γίνει επισκόπηση και θα υπογραφούν νέες συμφωνίες συνεργασίας συνεχίζονται απρόσκοπτα, ενώ, ταυτόχρονα, υπογραμμίζεται πως ο ελληνοτουρκικός διάλογος, παρά τα όσα μεσολάβησαν με τη φυλάκιση του Εκρέμ Ιμάμογλου, δεν «πάγωσε» ποτέ. Από την ελληνική πολιτεία, σχετικά άμεσα, αναμένονται επιπλέον δύο κινήσεις που αφορούν το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και οι οποίες από την τουρκική πλευρά είναι σχεδόν βέβαιο πως θα ιδωθούν ως «κόκκινο πανί». Πρόκειται για την ανακοίνωση της χωροθέτησης των δύο θαλάσσιων πάρκων σε Ιόνιο και Νότιο Αιγαίο, ζήτημα που έχει ήδη προκαλέσει την έντονη αντίδραση της Αγκυρας, παρά το ότι αφορά ελληνικά χωρικά ύδατα, καθώς επίσης και για την επανεκκίνηση των ερευνών σε διεθνή πλέον ύδατα για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου. Για την πρώτη κίνηση το χρονικό ορόσημο που έχει γίνει γνωστό από «ΤΑ ΝΕΑ» είναι η Διάσκεψη των Ωκεανών που ξεκινά τις εργασίες της στις 9 Ιουνίου, παρουσία του έλληνα Πρωθυπουργού, και για τη δεύτερη ο έλληνας ΥΠΕΞ επανέλαβε προ ημερών πως «θα συνεχιστεί στον κατάλληλο χρόνο που θα επιλεγεί, με βάση και τον προγραμματισμό της αναδόχου εταιρείας».
Κάπου «μετά το Πάσχα». Με το ΑΣΣ πάντως να παραμένει στον αέρα και να τοποθετείται κάπου «μετά το Πάσχα» και με τις ημερομηνίες των επόμενων βημάτων του ελληνοτουρκικού διαλόγου να είναι ήδη ανακοινωμένες (8-9 Μαΐου ελληνική επιχειρηματική αποστολή στην Κωνσταντινούπολη και 14-15 Μαΐου συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν στην άτυπη σύνοδο ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ), και από τις δύο χώρες εκπέμπεται ένα μήνυμα «επιθυμίας συνέχισης του διαλόγου» και αποσυμπίεσης των όποιων κρίσεων προκύπτουν. «Κλείνουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος, υπερασπιζόμαστε στην πράξη τα εθνικά συμφέροντα, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα παύει να επιδιώκει καλές σχέσεις με την Τουρκία», επεσήμαναν κυβερνητικές πηγές την ώρα που και από την Αγκυρα εκπέμφθηκε ανάλογο μήνυμα μέσω της ανακοίνωσης του τουρκικού ΥΠΕΞ για τον ΘΧΣ, όπου γινόταν επίκληση στη Διακήρυξη των Αθηνών και στο καλό κλίμα που και τα δύο μέρη θέλουν να διατηρήσουν.
Πηγή: tanea.gr
