Τρεις μήνες μετά την ιστορική επανεκλογή του, ο Ντόναλντ Τραμπ μοιάζει να αντιμετωπίζει τα πρώτα σοβαρά ρήγματα στη δημόσια εικόνα του. Αν και εξασφάλισε για πρώτη φορά την πλειοψηφία της λαϊκής ψήφου, η φθορά της δημοτικότητάς του είναι ταχύτερη απ’ ό,τι στην πρώτη του θητεία.
Με τα πρώτα μέτρα της κυβέρνησής του να προκαλούν έντονες αντιδράσεις, ακόμη και από ψηφοφόρους του, φαίνεται ότι ο Τραμπ δεν έχει το περιθώριο να αγνοήσει τα προειδοποιητικά σημάδια. Η οικονομία, για την οποία κρίθηκε και επανεξελέγη, απειλεί τώρα να εξελιχθεί στο πιο αδύναμο σημείο του.
Ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε τη λαϊκή ψήφο τον περασμένο Νοέμβριο για πρώτη φορά σε τρεις απόπειρες, με διαφορά 1,5 ποσοστιαίας μονάδας. «Η εντολή που έλαβα ήταν τεράστια», δήλωσε στο Time.
Όπως έχουν διαπιστώσει ηγέτες σε όλο τον κόσμο, ο Τραμπ βλέπει την επανεκλογή του ως επιβεβαίωση του κινήματος MAGA και εντολή για ριζικές, ταχείες ενέργειες. Ωστόσο, τρεις μήνες μετά την ορκωμοσία του, υπάρχουν ενδείξεις πως η δημοτικότητά του φθίνει.
Η αποδοχή του έχει μειωθεί κατά 14 μονάδες από τότε που ανέλαβε την εξουσία, πτώση μεγαλύτερη από τις 5 μονάδες που είχε υποστεί την αντίστοιχη περίοδο της πρώτης του θητείας. Σε δημοσκόπηση του YouGov/The Economist, οι Αμερικανοί δίνουν στον Τραμπ καθαρό ποσοστό αποδοχής μείον 7 μονάδες για τη διαχείριση της οικονομίας — τη στιγμή που στην πρώτη του θητεία είχε θετικά ποσοστά. Σχεδόν ένας στους πέντε ψηφοφόρους του Τραμπ το 2024 δηλώνει ότι αποδοκιμάζει τον τρόπο που χειρίζεται τον πληθωρισμό και τις τιμές, ενώ το 12% είναι δυσαρεστημένο με τη διαχείριση της οικονομίας και της απασχόλησης.
Αντίστοιχα, στις αρχές Απριλίου, δεδομένα από την έρευνα καταναλωτών του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν έδειξαν ότι οι Ρεπουμπλικάνοι είναι λιγότερο αισιόδοξοι για την οικονομία απ’ όσο ήταν οποιαδήποτε άλλη στιγμή κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ — με εξαίρεση τον Δεκέμβριο του 2020, όταν είχε ήδη χάσει τις εκλογές.
Παρ’ όλα αυτά, από την πρώτη μέρα της θητείας του, ο Τραμπ φαίνεται αποφασισμένος να βρει όποιο μοχλό μπορεί για να προκαλέσει τη μεγαλύτερη δυνατή αναστάτωση. Η αρχική αποψίλωση του ομοσπονδιακού μηχανισμού και οι περικοπές σε επιδοτήσεις που ωφελούν αγρότες επηρέασαν άμεσα μέρος των ψηφοφόρων του.
Το σοκ των δασμών
Μέσα σε δύο εβδομάδες, ο Τραμπ ανακοίνωσε ένα εντυπωσιακό κύμα δασμών σχεδόν σε όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. Δεν προκαλεί έκπληξη που κάποιοι από τους υποστηρικτές του Τραμπ χάνουν την εμπιστοσύνη τους.
Ο Τραμπ, που αυτοαποκαλείται «Άνθρωπος των Δασμών», δρα από πεποίθηση και αναγνωρίζει ότι οι σαρωτικοί του δασμοί μπορεί να προκαλέσουν «κάποιο πόνο» στους Αμερικανούς βραχυπρόθεσμα, προτού αποκαταστήσουν τις χαμένες βιομηχανικές θέσεις εργασίας. Ίσως αυτή η πίστη τον θωρακίσει απέναντι στη δημοσκοπική πτώση. Ο ίδιος δεν θα χρειαστεί να ζητήσει ξανά την ψήφο των Αμερικανών — αν και έχει υπαινιχθεί το ενδεχόμενο τρίτης θητείας, παρά τη συνταγματική απαγόρευση.
Όμως οι Ρεπουμπλικάνοι συνάδελφοί του στο Κογκρέσο έχουν πολλά να διακινδυνεύσουν. Αφού οικοδόμησαν την εκλογική τους νίκη πάνω στην ψήφο οικονομικά απογοητευμένων αναποφάσιστων, θα είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι αν οι πολιτικές Τραμπ οδηγήσουν σε μεγαλύτερο πληθωρισμό ή ύφεση.
Μπορεί να του γυρίσουν την πλάτη;
Πάνω από το 92% των Ρεπουμπλικάνων ψηφοφόρων του τον Νοέμβριο εξακολουθούν να τον βλέπουν θετικά. Σύμφωνα με την έρευνα Cooperative Election Study, το 84% όσων ψήφισαν Τραμπ και το 2020 και το 2024 ήταν λευκοί, το 74% αυτοπροσδιορίζονταν ως συντηρητικοί και το 72% ήταν άνω των 45 ετών. Οι νέοι ψηφοφόροι που προσέλκυσε το 2024 ήταν διαφορετικοί: το 65% ήταν λευκοί, μόνο το 42% δήλωσε συντηρητικό και μόλις το 41% ήταν άνω των 45.
Αν ο Τραμπ δεν καταφέρει να προσφέρει την οικονομική έκρηξη που υποσχέθηκε, αυτοί οι ψηφοφόροι μπορεί εύκολα να του γυρίσουν την πλάτη.
Ήδη υπάρχουν σημάδια. Ανάλυση του Economist βάσει δεδομένων της YouGov δείχνει πώς εξελίσσεται αυτή η μεταστροφή. Μεταξύ των ισπανόφωνων, ο καθαρός δείκτης αποδοχής του Τραμπ είναι μείον 37 μονάδες. Μεταξύ των νέων κάτω των 30 ετών, είναι μείον 25. Η προβολή αυτών των τάσεων δείχνει ότι οι ίδιες περιοχές που έδωσαν τη νίκη στον Τραμπ, τώρα στρέφονται εναντίον του. Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, ο Τραμπ έχει αρνητική καθαρή αποδοχή και στις έξι κρίσιμες πολιτείες που «έκλεψε» από τον Μπάιντεν στις τελευταίες εκλογές: Αριζόνα, Νεβάδα, Τζόρτζια, Πενσυλβάνια, Μίσιγκαν και Ουισκόνσιν.
Ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του ίσως μπουν στον πειρασμό να απορρίψουν αυτά τα σημάδια ως «αναξιόπιστες δημοσκοπήσεις». Ωστόσο, οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν ήδη δει ανησυχητικές στροφές του εκλογικού σώματος φέτος, τόσο σε ειδικές βουλευτικές εκλογές όσο και στη μάχη για την Ανώτατη Δικαστική Αρχή της Πολιτείας του Ουισκόνσιν. Τον Νοέμβριο, οι πολίτες θα προσέλθουν ξανά στις κάλπες για τις εκλογές κυβερνητών και άλλες πολιτειακές εκλογές στη Βιρτζίνια και στο Νιου Τζέρσεϊ, όπου σύμφωνα με την ανάλυση του Economist, η καθαρή αποδοχή του Τραμπ έχει υποχωρήσει στο μείον 11 και μείον 14 αντίστοιχα.
Το μεγάλο τεστ, όμως, θα είναι οι ενδιάμεσες εκλογές του 2026, που θα καθορίσουν τον έλεγχο του Κογκρέσου — και μαζί το μέλλον της ατζέντας Τραμπ. Στην πρώτη του θητεία, το 2018, οι Ρεπουμπλικάνοι έχασαν 42 έδρες στη Βουλή και οι Δημοκρατικοί πήραν τον έλεγχο. Τότε η αποδοχή του Τραμπ ήταν περίπου μείον 8 μονάδες — ελαφρώς καλύτερη από σήμερα — και οι ψηφοφόροι γενικά ικανοποιημένοι με την οικονομία. Με ενάμιση χρόνο να απομένει, είναι νωρίς για προβλέψεις. Αλλά τα κυβερνώντα κόμματα σπάνια τα πάνε καλά στις ενδιάμεσες εκλογές και η ρεπουμπλικανική πλειοψηφία στη Βουλή είναι εξαιρετικά εύθραυστη. Παραδόξως, η δυσαρέσκεια των πολιτών για τη διαχείριση της οικονομίας από τον Τραμπ μπορεί να είναι καλό νέο για τη δημοκρατία στις ΗΠΑ. Παρότι η κομματική πόλωση έχει χτυπήσει κόκκινο, φαίνεται πως υπάρχουν ακόμη πολίτες που είναι πρόθυμοι να αλλάξουν στρατόπεδο και να τιμωρήσουν την αλαζονεία ή την αποτυχία.
Πηγή: in.gr