Στη σύγχρονη Γερμανία των εσωτερικών και γεωπολιτικών προκλήσεων, «το σημείο αναφοράς του Φρίχτριχ Μερτς είναι ο Κόνραντ Αντενάουερ», κατά τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της χώρας, Γιόσκα Φίσερ.
«Ακριβώς όπως ο πρώτος καγκελάριος της Γερμανίας αγκυροβόλησε τη νεοσύστατη Ομοσπονδιακή Δημοκρατία σταθερά στη Δύση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Μερτς αντιμετωπίζει τώρα το καθήκον να επανατοποθετήσει τη Γερμανία ως στρατιωτική δύναμη σε μια ενωμένη Ευρώπη», εξηγεί η εφημερίδα Die Zeit.
«Υπάρχουν πολλά που υποδηλώνουν ότι ο Μερτς έχει αναγνωρίσει τι απαιτεί αυτή η ιστορική στιγμή και ότι είναι έτοιμος να πάρει τη θέση του μεταξύ των Ευρωπαίων σωματοφυλάκων»…
Καθώς ο Χριστιανοδημοκράτης Μερτς ετοιμάζεται να ορκιστεί νέος καγκελάριος -εκτός απροόπτου- στις 6 Μαΐου, ως επικεφαλής ενός «μεγάλου συνασπισμού» με τους Σοσιαλδημοκράτες, οι εξελίξεις τον ωθούν προς την κατεύθυνση που υποδεικνύει ο Φίσερ.
Στα ανατολικά της Γερμανίας, η Ρωσία συνεχίζει για τέταρτο χρόνο την εισβολή στην Ουκρανία, με τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες να προειδοποιούν ότι το Κρεμλίνο πιθανόν ετοιμάζεται για πόλεμο με το ΝΑΤΟ έως τα τέλη αυτής της δεκαετίας.
Πιο άμεσες και απτές ωστόσο είναι οι γεω-οικονομικές απειλές που έρχονται από τα δυτικά και μάλιστα από τον ισχυρότερο σύμμαχο της Ευρώπης: τις ΗΠΑ υπό την δεύτερη προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ.
Με το βλέμμα του εστιασμένο πια στην Κίνα, ο Αμερικανός πρόεδρος από τη μια διαπραγματεύεται μια ειρήνη με τη Μόσχα, που πιθανότατα θα αναδιαμορφώσει ριζικά την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας, και από την άλλη βάζει τους Ευρωπαίους συμμάχους του στη «μέγγενη» με τη δασμολογική πολιτική του και αξιώσεις για εκτόξευση των νατοϊκών αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ.
Σε αυτό το φόντο, όλα δείχνουν ότι, ως καγκελάριος, ο Φρίντριχ Μερτς θα δώσει μεγάλη βαρύτητα -αν όχι σαφή προτεραιότητα τουλάχιστον στο πρώτο σκέλος της θητείας του- στην εξωτερική πολιτική.
Εξ ου και ο επόμενος ΥΠΕΞ θεωρείται σίγουρο ότι θα είναι από τους Χριστιανοδημοκράτες.
Ein starkes #Europa braucht eine enge deutsch-französische Partnerschaft. Danke, lieber @EmmanuelMacron, für den freundschaftlichen Austausch. Gemeinsam können wir die wirtschaftliche Stärke Europas nutzen und unsere Sicherheit weiter ausbauen. (FM) pic.twitter.com/Pe4qTLqbnd
— Friedrich Merz (@_FriedrichMerz) March 18, 2025
Από το «Τρίγωνο της Βαϊμάρης», μέχρι την Ουάσιγκτον
Στόχος του Φρίντριχ Μερτς είναι η επαναφορά της Γερμανίας στο κέντρο της ευρωπαϊκής σκηνής, με πλήρη επανενεργοποίηση του γαλλο-γερμανικού άξονα και του λεγόμενου «Τριγώνου της Βαϊμάρης» μεταξύ Βερολίνου, Παρισιού και Βαρσοβίας.
Έτσι, την επομένη κιόλας της ανάληψης των νέων καθηκόντων του, αναμένεται στο Παρίσι.
Έχει ήδη συναντηθεί δις με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, στους δύο μήνες που έχουν μεσολαβήσει από τις πρόωρες ομοσπονδιακές εκλογές στη Γερμανία.
Αμφότεροι έχουν καταστήσει σαφές ότι θέλουν να γυρίσουν σελίδα στις γαλλο-γερμανικές σχέσεις, μετά την ψυχρότητα επί καγκελαρίας του Σοσιαλδημοκράτη Όλαφ Σολτς.
Οι ισορροπίες θα μπορούσαν ωστόσο να αποδειχθούν λεπτές μεταξύ της Γερμανίας επί Μερτς, που θέλει να ανακτήσει τον ηγετικό ρόλο της εποχής Μέρκελ στην Ευρώπη και της Γαλλίας επί Μακρόν, που προσφέρει την πυρηνική «ομπρέλα» της στους Ευρωπαίους εταίρους και ηγείται -σε συντονισμό με τη Βρετανία- των σχεδιασμών για εγγυήσεις ασφαλείας στην μεταπολεμική Ουκρανία.
Το Κίεβο πιθανολογείται πάντως ότι θα είναι ο επόμενος σταθμός της περιοδείας Μερτς.
Στις 9 Μαΐου -ανήμερα των εορτασμών της «Ημέρας της Νίκης» στη Ρωσία- ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι οργανώνει εκεί σύνοδο κορυφής της λεγόμενης «συμμαχίας των προθύμων».
Παραμένει ασαφές εάν θα προηγηθεί ή θα ακολουθήσει μια συνάντηση του Μέρτς με τον Πολωνό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ, με φόντο την πολωμένη προεκλογική περίοδο στην Πολωνία για την εκλογή νέου προέδρου και τα ακανθώδη θέματα στις διμερείς σχέσεις: από τις πολεμικές επανορθώσεις για τις ναζιστικές θηριωδίες, έως τους αυστηρούς γερμανικούς ελέγχους στη μεθόριο και τις μαζικές απορρίψεις αιτούντων άσυλο.
Σε εκκρεμότητα παραμένει επίσης η ημερομηνία του ταξιδιού του Γερμανού νέου καγκελάριου στις Βρυξέλλες – αν και ο Μερτς βρίσκεται σε ανοιχτή επικοινωνία με τη Γερμανίδα Χριστιανοδημοκράτισσα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Σε κάθε περίπτωση, ψηλά στην ατζέντα του έχει επίσης μια επίσκεψη στην Ουάσιγκτον, για μια πρώτη συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ.

Ο εν αναμονή καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, με τον συναρχηγό των Σοσιαλδημοκρατών και επόμενων κυβερνητικών εταίρων του, Λαρς Κλίνγκμπαϊλ (REUTERS/Annegret Hilse)
Εντός, εκτός και επί τα αυτά
Για τον πρώην ευρωβουλευτή των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών, πρώην ανώτατο στέλεχος της Black Rock στη Γερμανία και μέχρι πρότινος ένθερμο ατλαντιστή Φρίντριχ Μερτς, η συγκυρία κρύβει τεράστιες προκλήσεις.
Η Γερμανία θα πληρώσει ακριβότερα έναν εμπορικό πόλεμο της ΕΕ με τις ΗΠΑ, με την επιβολή δασμών να αποδυναμώνουν ακόμα περισσότερο τη στάσιμη γερμανική οικονομία.
Ο ηγετικός ρόλος για τη Γερμανία, τη σημαντικότερη χώρα της ΕΕ μαζί με τη Γαλλία, θα μπορούσε να επιταχύνει τις λύσεις.
«Θα ιδωθούμε σύντομα» με τον Αμερικανό πρόεδρο, δήλωσε τις προάλλες ο Φρίντριχ Μερτς στο δίκτυο ZDF.
Αν και δεν έχει οριστεί κάποια ημερομηνία, ο χρόνος μετρά ήδη αντίστροφα στο 90ήμερο «πάγωμα» των αμερικανικών ανταποδοτικών δασμών.
Στόχος ενός ταξιδιού του στην Ουάσιγκτον, τόνισε ο Μερτς, θα είναι να εκπροσωπήσει όλες τις χώρες της ΕΕ. «Για εμένα», τόνισε, προτεραιότητα είναι η Ευρώπη».
Πράγματι, γράφει η Die Zeit, «η πρόσφατη χαλάρωση των δημοσιονομικών περιορισμών στη Γερμανία, η δέσμευση για επανεξοπλισμό και το άνοιγμα στο διάλογο με τη Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία για μια πυρηνική ασπίδα για την Ευρώπη σηματοδοτούν μια αλλαγή που πολλές γειτονικές χώρες περίμεναν από καιρό» από το Βερολίνο.
Πλέον, κατά τον Μερτς, το πιο σημαντικό καθήκον της πολιτικής ηγεσίας στο Βερολίνο τα επόμενα χρόνια είναι μια ανοιχτή και ειλικρινής συζήτηση με τον γερμανικό λαό για τις πραγματικές απειλές που αντιμετωπίζει η Ευρώπη.
Πολλοί ωστόσο βλέπουν με σκεπτικισμό την ολική, και δη άκρως φιλομιλιταριστική επαναφορά της γερμανικής ηγεσίας στην Ευρώπη, ενόσω στο εσωτερικό της μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης τα προβλήματα στοιβάζονται.
Πριν καν καλά καλά σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση «μεγάλου συνασπισμού» στο Βερολίνο, έχουν ήδη γίνει ορατές οι βαθιές διαφορές μεταξύ των δύο εταίρων.
Αμφότεροι έχουν οδηγηθεί σε σκληρούς συμβιβασμούς, αθετώντας προεκλογικές υποσχέσεις, αντιμέτωποι με ένα δύσκολο στοίχημα οικονομικής ανάπτυξης, προσέλκυσης επενδύσεων και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της γερμανικής οικονομίας σε ένα ασταθές και εξαιρετικά ρευστό διεθνές τοπίο.
Θολά μηνύματα
Με τα μηνύματα εν τω μεταξύ από πλευράς των Χριστιανοδημοκρατών να γίνονται όλο και πιο «θολά» προς την ακροδεξιά αξιωματική αντιπολίτευση στην Μπούντεσταγκ -με νέα αιχμή του δόρατος τη συγκρότηση κοινοβουλευτικών επιτροπών- το AfD έχει ήδη σημειώσει την πρώτη μετεκλογική δημοσκοπική πρωτιά.
Μια πρώιμη ένδειξη αυξανόμενης δυσαρέσκειας με τα κυρίαρχα κόμματα, που κάνει πολλούς ήδη να αναρωτιούνται εάν ο Φρίντριχ Μερτς δεν εξελιχθεί σε έναν νέο Αντενάουερ, αλλά σε μοιραίο καγκελάριο για τη Γερμανία.
Είναι ωστόσο πολύ νωρίς για την εξαγωγή συμπερασμάτων…
Πηγή: in.gr