Επίθεση εξαπέλυσε ο Ντόναλντ Τραμπ εναντίον του Χάρβαρντ, ενός από τα πλουσιότερα πανεπιστήμια του κόσμου, με το ίδρυμα να απαντά προσφεύγοντας στην δικαιοσύνη.
Οι λόγοι πίσω από την επίθεση του προέδρου των ΗΠΑ έχουν να κάνουν με διαφωνίες σχετικά με τον αντισημιτισμό, τη φυλετική πολιτική και την ωμή ισχύ.
Μία εκρηκτική κατάσταση για το Χάρβαρντ
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει παγώσει περισσότερα από 2,2 δισεκατομμύρια δολάρια σε επιχορηγήσεις και συμβάσεις που προορίζονταν για το Χάρβαρντ, το οποίο είναι επίσης το παλαιότερο ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Αμερικής. Καθώς το Χάρβαρντ και ο πρόεδρος Τραμπ έρχονται αντιμέτωποι με τις παρεμβατικές απαιτήσεις της κυβέρνησης, τα πλούτη του πανεπιστημίου έχουν αναδειχθεί σε σημείο ανάφλεξης.
Ο Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι μπορεί να θέλει να πάρει και το τελευταίο δολάριο που στέλνει η κυβέρνηση στο ίδρυμα – και, αν η Υπηρεσία Εσωτερικών Προσόδων αφαιρέσει από το Χάρβαρντ το αφορολόγητο καθεστώς του, ίσως εισπράξει και περισσότερα από το πανεπιστήμιο.
Τη Δευτέρα, το πανεπιστήμιο μήνυσε τη διοίκηση, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση είχε υπερβεί τα όρια. Το ερώτημα είναι αν το Χάρβαρντ μπορεί να αντέξει το πλήγμα αν η νομική του προσπάθεια αποτύχει.
Ένα «στοίχημα» δισεκατομμυρίων
Το Χάρβαρντ βρισκόταν στα 64 δισεκατομμύρια δολάρια στο τέλος του πιο πρόσφατου οικονομικού του έτους, αφού συνυπολογίστηκαν τα διάφορα χρέη του. Συγκριτικά, ο φετινός κρατικός προϋπολογισμός της Μασαχουσέτης αξίζει περίπου 58 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times.
Τα χρήματα εισρέουν στο πανεπιστήμιο κάθε χρόνο από διάφορες πηγές, όπως ερευνητικές επιχορηγήσεις, δωρεές και, φυσικά, δίδακτρα. Αλλά το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου του Χάρβαρντ – περισσότερα από 53 δισεκατομμύρια δολάρια – φυλάσσεται στο κληροδότημά του, το οποίο μοιάζει με έναν τεράστιο συνταξιοδοτικό λογαριασμό που έχει φτιαχτεί για να διαρκέσει.
Μπορεί να φαίνεται απλό για το Χάρβαρντ να χρησιμοποιήσει αυτά τα κεφάλαια σε μια έκτακτη ανάγκη όπως αυτή που αντιμετωπίζει τώρα. Πολλοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένου του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα και του ίδιου του πρώην προέδρου του Χάρβαρντ, Λόρενς Σάμερς, το έχουν παροτρύνει να κάνει ακριβώς αυτό – και μπορεί, σε κάποιο βαθμό.
Αλλά η αξιοποίηση ενός κληροδοτήματος δεν είναι σχεδόν αυτόματη. Στο Χάρβαρντ, το κληροδότημα δεν είναι απλώς ένας λογαριασμός από τον οποίο το πανεπιστήμιο μπορεί να κάνει αναλήψεις. Αντίθετα, χωρίζεται σε περισσότερα από 14.000 κεφάλαια, πολλά από τα οποία συνδέονται με δωρεές από ιδιώτες ή οικογενειακά ιδρύματα.
Πολλοί δωρητές, είτε δίνουν σε ένα πανεπιστήμιο είτε σε έναν οίκο λατρείας είτε σε ένα ενυδρείο, συνδέουν συγκεκριμένους κανόνες με τις συνεισφορές τους.
Στο Χάρβαρντ, περίπου το 80% του κληροδοτήματος είναι περιορισμένο, ποσοστό υψηλότερο από ό,τι σε ορισμένα άλλα κορυφαία ιδρύματα, όπως το Γέιλ και το Πρίνστον. Τα πανεπιστήμια έχουν συχνά περιορισμένα περιθώρια να αλλάξουν αυτούς τους όρους από μόνα τους.
Οι επικεφαλής του Χάρβαρντ, όπως και οι ομόλογοί τους σε όλη τη χώρα, διαφυλάσσουν επίσης προσεκτικά το κληροδότημα ως δείκτη κύρους. Αλλά πιο θεμελιωδώς, τα κληροδοτήματα έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν μια μόνιμη ροή χρημάτων, οπότε η αφαίρεση τεράστιων ποσών θα μπορούσε να απειλήσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του πανεπιστημίου.
Αντ’ αυτού, το Χάρβαρντ συγκαταλέγεται μεταξύ των ιδρυμάτων που πραγματοποιούν τακτικές, μέτριες αναλήψεις. Αυτές οι αναλήψεις βοηθούν το πανεπιστήμιο να πληρώνει τους λογαριασμούς του, οι οποίοι ξεπερνούν τα 6 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Τα τελευταία χρόνια, το Χάρβαρντ έχει αποσύρει κάπου μεταξύ 4,2% και 6,1% της αγοραίας αξίας του κληροδοτήματος. Για το 2024, το ποσό αυτό ανέρχεται σε 2,4 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το πανεπιστήμιο διαθέτει και άλλους πόρους. Ο γενικός λογαριασμός λειτουργίας του, για παράδειγμα, διαθέτει δισεκατομμύρια σε επενδύσεις χωρίς περιορισμούς, τα οποία το πανεπιστήμιο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει κατά βούληση. Διαθέτει επίσης τεράστια ακίνητη περιουσία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Χάρβαρντ, μόνο η γη του αξίζει πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Και περισσότερο από το 20% των εσόδων προέρχεται από δίδακτρα, δωμάτια, διατροφή και άλλα παρόμοια.
Αλλά μια βασική κατηγορία αντιπροσωπεύει περίπου το 11% των εσόδων του Χάρβαρντ: η έρευνα που χρηματοδοτείται ομοσπονδιακά. Κατά το πιο πρόσφατο οικονομικό έτος, το Χάρβαρντ έλαβε περίπου 687 εκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση έρευνας από την Ουάσιγκτον.
Τι μπορεί να προκαλέσουν οι περικοπές
Το Χάρβαρντ, όπως και πολλά άλλα ερευνητικά πανεπιστήμια σε όλη τη χώρα, έχει εξαρτηθεί από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για να χρηματοδοτήσει μερικές από τις πιο σημαντικές εργασίες που κάνουν οι γιατροί, οι μηχανικοί και οι επιστήμονες του.
Τα περισσότερα ομοσπονδιακά ερευνητικά χρήματα που εισρέουν στο Χάρβαρντ προέρχονται από το Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών, αναφέρουν οι New York Times.
Το 2023, σχεδόν 150 εκατομμύρια δολάρια ετησίως προήλθαν από άλλες ομοσπονδιακές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της κοινότητας πληροφοριών, της NASA και του Υπουργείου Στέγασης και Αστικής Ανάπτυξης.
Η πλήρης κλίμακα των πρόσφατα ανακοινωθεισών περικοπών της κυβέρνησης προς το Χάρβαρντ δεν έχει ακόμη διαφανεί, εν μέρει επειδή το πανεπιστήμιο μαθαίνει λεπτομέρειες καθώς οι ερευνητές λαμβάνουν τις λεγόμενες εντολές διακοπής εργασιών από την κυβέρνηση.
Μεταξύ των έργων που έχουν τεθεί στο στόχαστρο μέχρι στιγμής: οι εργασίες για ένα διαγνωστικό εργαλείο για τη νόσο του Lou Gehrig, ή αλλιώς A.L.S., η έρευνα για τα διαστημικά ταξίδια και τη νόσο της ακτινοβολίας και μια προσπάθεια 60 εκατομμυρίων δολαρίων για την καταπολέμηση της φυματίωσης.
Το Χάρβαρντ, το οποίο είχε δηλώσει ότι χρηματοδότησε το ίδιο 489 εκατομμύρια δολάρια σε έρευνα το 2023, έχει προειδοποιήσει ότι πολλά έργα «θα σταματήσουν στη μέση» αν εξατμιστεί η ομοσπονδιακή χρηματοδότηση. Το πανεπιστήμιο επέβαλε πάγωμα των προσλήψεων τον περασμένο μήνα και θα μπορούσε τελικά να στραφεί σε απολύσεις, κλείσιμο εργαστηρίων και άλλα μέτρα.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επίσης στοχεύσει και άλλες πηγές χρηματοδότησης.
Εάν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ανακαλέσει το αφορολόγητο καθεστώς του Χάρβαρντ – μια κίνηση που σύμφωνα με τους ειδικούς θα ήταν νομικά αμφίβολη – το Χάρβαρντ θα βρεθεί σε αχαρτογράφητο έδαφος. Το Χάρβαρντ δεν λειτούργησε ποτέ ως κερδοσκοπική οντότητα.
Ενώ τα δίδακτρα θα φορολογούνταν ως έσοδα, το πανεπιστήμιο θα μπορούσε να εφαρμόσει περικοπές δαπανών όπως οι μισθοί των καθηγητών και του προσωπικού και άλλες λειτουργικές επενδύσεις.
Αβέβαιο το μέλλον του πανεπιστημίου
Το Χάρβαρντ δεν έχει ανακοινώσει όλα τα σχέδια έκτακτης ανάγκης. Η λεηλασία του «κουμπαρά» των κληροδοτημάτων του θα είχε συνέπειες για τα επόμενα χρόνια, αλλά ακόμη και ορισμένοι στην τροχιά του Χάρβαρντ υποστηρίζουν ότι το πανεπιστήμιο αντιμετωπίζει ακριβώς το είδος της κρίσης που θα μπορούσε να έχει ως μόνη λύση τα χρήματα που φυλάσσονται.
Ο Ντρου Γκίλπιν Φάουστ, πρόεδρος του Χάρβαρντ κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, προειδοποίησε ότι οι περικοπές χρηματοδότησης της κυβέρνησης Τραμπ θα μπορούσαν να έχουν απρόβλεπτες και εκτεταμένες συνέπειες για το πανεπιστήμιο.
Σχολές που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το κληροδότημα, όπως η Θεολογική Σχολή του Χάρβαρντ, θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν σημαντικές περικοπές, αν οι διοικητές προσπαθήσουν να ανακατευθύνουν τα κονδύλια σε άλλα τμήματα του πανεπιστημίου που βασίζονται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις, όπως η Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan.
Σχεδόν το ήμισυ των ετήσιων εσόδων αυτής της σχολής προέρχεται από ομοσπονδιακά κονδύλια.
Σε συναντήσεις, οι διαχειριστές της Σχολής Chan έχουν απαριθμήσει τα μέτρα που λαμβάνουν για να περιορίσουν τις δαπάνες ώστε να αντέξουν την επίθεση του Τραμπ. Καταργούν, για παράδειγμα, τα επιτραπέζια τηλέφωνα, περιορίζουν την τροφοδοσία, μειώνουν την ασφάλεια και περιορίζουν τους νέους υπολογιστές, σύμφωνα με τις διαφάνειες παρουσίασης που περιήλθαν στην κατοχή των New York Times.
Η σχολή έχει επίσης μειώσει τους διδακτορικούς φοιτητές, τον κτιριακό χώρο, ένα σχέδιο πρόσληψης ενός νέου πρύτανη έρευνας και ένα λεωφορείο που μεταφέρει τους υπαλλήλους μεταξύ των γραφείων.
Πηγή: tanea.gr