Σήμερα, 23 Απριλίου 2025, η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθοδοξίας.
Γιατί είναι κινούμενη εορτή
Η εορτή του Αγίου Γεωργίου θεωρείται από τις σημαντικότερες της Ορθοδοξίας. Μάλιστα, επειδή ορισμένα τροπάρια που ψάλλονται για τη μνήμη του περιέχουν αναστάσιμα λόγια, δεν μπορεί να γιορταστεί ποτέ πριν από την Ανάσταση του Χριστού.
Όταν λοιπόν η Ανάσταση είναι μετά τις 23 Απριλίου, η γιορτή μεταφέρεται για τη Δευτέρα του Πάσχα. Φέτος, η γιορτή του Αγίου Γεωργίου 2025, πέφτει μετά το Πάσχα και έτσι εορτάζεται σήμερα.
Ο Αϊ-Γιώργης της γεωργίας
Ο Αϊ-Γιώργης ο Τροπαιοφόρος και Δρακοκτόνος συνδέεται, επίσης, με τη γεωργία και τον πολλαπλασιασμό: Το όνομα Γεώργιος είναι ελληνικό, προέρχεται από το ουσιαστικό «γεώργιον» που σημαίνει καλλιεργήσιμο και την περίοδο της εορτής του (23 Απριλίου) οι αγρότες σπέρνουν, εξ ου και η επωνυμία του «σποριάρης».
Αλλά ο Άγιος είναι και προστάτης των κτηνοτρόφων, διότι η εορτή του συμπίπτει με την εποχή που θα αφήσουν τα χειμαδιά και θα ανέβουν στα βουνά.
Σηματοδοτεί την αρχή της άνοιξης
Η εορτή του σηματοδοτεί την αρχή της άνοιξης
Άγιος Γεώργιος: Από τους δημοφιλέστερους Αγίους σε όλο τον χριστιανικό κόσμο
Ονομάζεται, επίσης, Μεγαλομάρτυς και Τροπαιοφόρος Ειδικά στη χώρα μας, δεν υπάρχει περιοχή που να μην έχει εξωκλήσι ή εκκλησία αφιερωμένη στη μνήμη του, ενώ το όνομα Γεώργιος είναι από τα πλέον συνηθισμένα.
Κατά τους συναξαριστές και την Ιερή Παράδοση, ο Γεώργιος γεννήθηκε μεταξύ 275 και 281 στη Νικομήδεια της Βιθυνίας.Και οι δύο γονείς του Γεωργίου είχαν βαπτιστεί χριστιανοί.
Μετά τον θάνατο του πατέρα του, η οικογένεια του Αγίου μετακόμισε στη Λύδδα, την πατρίδα της μητέρας του. Σε νεαρή ηλικία, ο Γεώργιος ακολούθησε στρατιωτική καριέρα και εντάχθηκε στο Ρωμαϊκό Στρατό. Γρήγορα ξεχώρισε για τις ικανότητες και την ανδρεία του κι έλαβε το αξίωμα του Τριβούνου.
Ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός τον προήγαγε σε Δούκα (διοικητή) και Κόμη (συνταγματάρχη) στο σώμα της αυτοκρατορικής φρουράς.
Τα βασανιστικά μαρτύρια και το φρικτό τέλος
Το 303 μ.Χ. ο Διοκλητιανός άρχισε λυσσαλέους διωγμούς κατά των Χριστιανών. Ο Γεώργιος αρνήθηκε να εκτελέσει τις διαταγές του και ομολόγησε την πίστη του. Ο αυτοκράτορας, που δεν περίμενε αυτή τη συμπεριφορά από ένα δικό του άνθρωπο, διέταξε να υποβάλουν τον Γεώργιο σε φρικτά βασανιστήρια, προκειμένου να απαρνηθεί την πίστη του.
Αφού τον λόγχισαν, του ξέσχισαν τις σάρκες με ειδικό τροχό από μαχαίρια. Έπειτα τον έριξαν σε λάκκο με βραστό ασβέστη και κατόπιν τον ανάγκασαν να βαδίσει με πυρωμένα μεταλλικά παπούτσια.
Ο Γεώργιος υπέμεινε καρτερικά το μαρτύριο και στις 23 Απριλίου 303 αποκεφαλίστηκε στα τείχη της Νικομήδειας.
Τα έθιμα ανά την Ελλάδα
Ο Άγιος Γεώργιος τιμάται σε όλη τη χώρα με ιδιαίτερο τρόπο. Ειδικά στη χώρα μας, δεν υπάρχει περιοχή που να μην έχει εξωκλήσι ή εκκλησία αφιερωμένη στη μνήμη του, ενώ το όνομα Γεώργιος είναι από τα πλέον συνηθισμένα.
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας γίνονται αυτοσχέδιες ιπποδρομίες προς τιμή του Αγίου (Καλλιόπη Λήμνου, Φιλιατρά και Πλατύ Μεσσηνίας, Άγιος Γεώργιος Μεσολογγίου, Συκιά Χαλκιδικής).
Αίγινα
Το μοσχομυριστό χαμομήλι είναι τ’ Αϊ-Γιωργιού το λουλουδάκι. Στη Μακεδονία, ο μήνας Απρίλιος λέγεται Αγιγεωργίτης, στον Πόντο Αεργίτας.
Αράχωβα Βοιωτίας
Η συγκεριμένη περιοχή της Ελλάδας τιμά τον προστάτη Άγιό της με τριήμερες εκδηλώσεις, το «Πανηγυράκι», όπως το ονομάζουν οι ντόπιοι. Περιλαμβάνει δρώμενα, παραδοσιακά αγωνίσματα, τοπικούς χορούς και παραδοσιακή μουσική.
Την εικόνα του Αγίου Γεωργίου, κατά τη διάρκεια της περιφοράς της, συνοδεύουν νέοι και νέες της περιοχής με τοπικές ενδυμασίες.
Καλαμπάκα
Στο Καστράκι Καλαμπάκας αναβιώνει το έθιμο των μαντηλιών, με επίκεντρο το ξωκλήσι του Αη Γιώργη του Μαντηλά.
Μετέωρα
Στα Μανδηλά στα Μετέωρα, με δεκάδες πιστούς να αναρριχούνται και να εναποθέτουν το μαντήλι τους στο εκκλησάκι που είναι σμιλεμένο στον απόκρημνο βράχο.
Θεσσαλονίκη
Το έθιμο στην περιοχή Επιβάτες αναβιώνει το έθιμο με την ονομασία Κοσί τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου (11 Μαΐου 2025) προς τιμή του Αγίου Γεωργίου.
Περιλαμβάνει αυτοσχέδιο αγώνα δρόμου με την αθλοθέτηση συμβολικών δώρων για τους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες, αφού πλέον συμμετέχουν στο αγώνισμα και γυναίκες.
Χαλκιδική
Στην Αρναία Χαλκιδικής αναβιώνει το έθιμο του δημοσίου ζυγίσματος των κατοίκων.
Το έθιμο προβλέπει ότι στον ψηλό πλάτανο στην κεντρική πλατεία στήνεται ένα παραδοσιακό καντάρι. Ο πιο λεπτός παίρνει ως έπαθλο τη μεγαλύτερη κατσαρόλα και ο πιο εύσωμος την μικρότερη για να είναι πιο προσεκτικός ενόψει της επόμενης χρονιάς.
Ξάνθη και Σέρρες
Στο Όλβιο Ξάνθης αλλά και στην Ανθή Σερρών αναβιώνει το έθιμο των πεχλιβάνηδων. Νεαροί παλαιστές (πεχλιβάνηδες), φορώντας δερμάτινο παντελόνι και αλειμμένοι με λάδι, επιδίδονται σ ’ένα είδος ελληνορρωμαϊκής πάλης, ιδιαίτερα δημοφιλούς στην Τουρκία.
Νικητής αναδεικνύεται αυτός που θα βάλει πλάτη τον αντίπαλό του ή θα του κατεβάσει το παντελόνι. Το έθιμο λέγεται ότι αναπαριστά τη μάχη του Αγίου Γεωργίου με τον δράκο. Παράλληλα στις Σέρρες και συγκεκριμένα στο Νέο Σούλι γίνεται η αναπαράσταση της νίκης του Αγίου Γεωργίου επί του δράκου από νέους του χωριού.
Κατόπιν ακολουθεί μεγάλο γλέντι.
Κρήτη
Στην Ασή Γωνιά Χανίων οι κτηνοτρόφοι της περιοχής συρρέουν με τα κοπάδια τους στην εκκλησία του Αη-Γιώργη του Γαλατά για να πάρουν την ευλογία του. Τα ζώα, στολισμένα με τα πιο μελωδικά λέρια (κουδούνια), μαντρώνονται στην «κούρτα» έξω από την εκκλησία κι αρμέγονται ένα-ένα.
Ρόδος
Πριν το ξημέρωμα οι νοικοκυρές θυμιατίζουν και βάζουν τον σπόρο του σιταριού στο δισάκι μαζί με ένα σκόρδο, ένα κρεμμύδι και ένα καρύδι που κόβουν από την αρχιχρονιά.
Στη Λάρδο της Ρόδου οι γεωργοί βάζουν τον σπόρο σε μία σκάφη και ανάβουν τρία κεριά, μέσα στο σπόρο ανακατεύουν λίγους καρπούς και σιτάρι που το έχουν φυλαγμένο από την προηγούμενη χρονιά. Κρατούν αυτό το μείγμα μαζί με ρόδι και το τρώνε όταν τελειώσει η σπορά.
Λέρος και Αστυπάλαια
Πριν να σπείρουν, οι γεωργοί κάνουν αγιασμό στο σπόρο. Ο σπόρος μπαίνει μπροστά στην εικόνα του Χριστού και λέγεται «Ευχολόγι», το οποίο έπειτα ανακατεύεται με τον υπόλοιπο σπόρο. Πριν σπείρουν, ρίχνουν αγιασμό στο χωράφι και οι γυναίκες κάνουν τηγανίτες. Η σπορά πρέπει να αρχίσει με το γέμισμα του φεγγαριού.
Γνωμικά και Παροιμίες για τον Αϊ Γιώργη
Πλήθος τα γνωμικά και οι παροιμίες που αναφέρονται στον Άγιο:
«Αϊ-Γιώργη, βοήθα μου, σείε κι εσύ τα πόδια σου», λένε στην Κρήτη.
«Από τ’ Αϊ-Γιωργιού και πέρα δώσ’ του φουστανιού σου αέρα» λένε στη Μεσσηνία.
«Αϊ-Γεώρις να βοηθά σε», είναι γνωστή ευχή των Ποντίων οι οποίοι θεωρούν τον Άγιο σύμβολο της λεβεντιάς και της ανδρείας και αναφέρουν για ένα νέο και όμορφο παλληκάρι: «Ένα παλικάρι ίσια μ΄εκεί απάν’, έμορφον σαν τον Αέρτς».
Πηγή: in.gr
