Η θλίψη και οι σκέψεις από την αγγελία του θανάτου του 266ου Πάπα της Ρώμης, Φραγκίσκου, έχουν ένα ιδιαίτερο βάθος για τους κατοίκους της Λέσβου, τους εργαζομένους στα Κέντρα Υποδοχής Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) του νησιού αλλά και τους ανθρώπους της Αρχιεπισκοπής Αθηνών (κληρικούς και λαϊκούς) που σήκωσαν το βάρος της εμβληματικής, πρώτης επισκέψεως στο νησί τού επικεφαλής της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, το 2016. Ηταν και τότε, πριν από 9 χρόνια, Απρίλιος μήνας, τον μήνα που τελικά ο 88χρονος επίσκοπος της Νέας Ρώμης απεβίωσε στο Βατικανό.
Την επικαιρότητα της χρονιάς εκείνης μονοπωλούσαν οι σκληρές εικόνες από την ιταλική Λαμπεντούζα, το μικρό νησάκι στη μέση του στενού μεταξύ Σικελίας και Τυνησίας, όπου χιλιάδες μετανάστες από την Αφρική κρατούνταν υπό άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Ομως ένα αντίστοιχο δράμα ζούσαν και οι άνθρωποι της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και των δύο τοπικών μητροπόλεων στην ακριτική Λέσβο (Μυτιλήνης, Ερεσού και Πλωμαρίου με έδρα τη Μυτιλήνη και Μηθύμνης με έδρα την Καλλονή), όπου οι εκκλησιαστικές οργανώσεις τους, αλλά και οι απεσταλμένοι του Φιλανθρωπικού Οργανισμού «Αποστολή» της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, καλούνταν καθημερινά όχι μόνο να αντεπεξέλθουν στο δύσκολο έργο της περίθαλψης των δοκιμαζόμενων μεταναστών αλλά και να αντιπαρέλθουν την υπέρμετρη δημοσιότητα που λάμβαναν δεκάδες ιδιωτικές ΜΚΥΟ με πολύ μικρότερη δραστηριότητα αλλά μεγαλύτερες διασυνδέσεις σε Βρυξέλλες και Αθήνα.
Βατικανό – Νέα Ιωνία
Σε αυτή τη συγκυρία γεννήθηκε – σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» – στη Λεωφόρο Ηρακλείου, στην έδρα της Μητρόπολης Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας, από τον 40χρονο τότε μητροπολίτη Γαβριήλ, η ιδέα να προσκληθεί στη Λέσβο ο Πάπας της Ρώμης προκειμένου να διεθνοποιηθεί το γεγονός και να ενισχυθεί ο ρόλος της Εκκλησίας της Ελλάδος!
Ο Ιερώνυμος από την πρώτη στιγμή υιοθέτησε την εισήγηση του στενού του συνεργάτη (ο Γαβριήλ είναι και αντιπρόεδρος της «Αποστολής») και ξεκίνησε, αρχές του 2016, ένας μαραθώνιος επαφών μεταξύ Αθήνας και Ρώμης. Από το πρώτο διερευνητικό ταξίδι του Μητροπολίτη Γαβριήλ ως αντιπροέδρου της «Αποστολής» και του γενικού διευθυντή του Οργανισμού, Κωνσταντίνου Δήμτσα, ο Φραγκίσκος υιοθέτησε την ιδέα και είπε το μεγάλο «Ναι». Μόλις οι δύο στενοί συνεργάτες του Ιερωνύμου έλαβαν το πράσινο φως από τον Ποντίφικα, από την πλατεία του Αγίου Πέτρου, ανάμεσα σε εκατοντάδες τουρίστες, τηλεφώνησαν άμεσα στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών. Κατόπιν δικής του εισηγήσεως, το δεύτερο τηλεφώνημα έγινε στον τότε πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα. Αμφότεροι, Ιερώνυμος και Τσίπρας, δεν έκρυψαν την ικανοποίησή τους για την εξέλιξη.
Η εκκλησιαστική εμπλοκή
Επειδή όμως ο Πάπας της Ρώμης έχει την ιδιότητα του αρχηγού κράτους, του κράτους του Βατικανού, την πρόσκληση ανέλαβε να κάνει, καθ’ υπόδειξη, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος. Σύμφωνα με πληροφορίες, δική του επίμονη προτροπή ήταν να ενημερωθεί και να προσκληθεί και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Αμέσως όμως μετά την ενημέρωση άρχισαν οι δυσκολίες. Κύκλοι του Πατριαρχείου επέμεναν να γίνει η επίσκεψη του Πάπα στην Κω, εκκλησιαστική περιφέρεια που υπάγεται και διοικητικά στο Φανάρι, ενώ η Λέσβος είναι απλά μητρόπολη Νέας Χώρας, με μόνη εναπομείνασα αρμοδιότητα στον Πατριάρχη εκείνη της πνευματικής καθοδήγησης. Εξαιτίας αυτής της αχρείαστης εκκλησιαστικής εμπλοκής παρατηρήθηκε κωλυσιεργία στα της οργανώσεως της επισκέψεως, η οποία ξεπεράστηκε γρήγορα – όχι όμως και ανώδυνα – χάρη στον συγκαταβατικό χαρακτήρα του Ιερωνύμου. Βλέποντας πως η ανάμειξη πολλών αξιωματούχων μπορεί να «θολώσει» το μήνυμα της επίσκεψης, ο Αρχιεπίσκοπος επικεντρώθηκε στην ουσία της και υποδέχτηκε τελικά εγκάρδια και αδελφικά τον Πατριάρχη.
Ενα άλλο ενδιαφέρον σημείο της ιστορικής πρώτης επισκέψεως του Πάπα στη Λέσβο (ακολούθησε μία ακόμη στο νησί, πολύ σύντομη, το 2021) ήταν – σύμφωνα με κύκλους της Μονής Πετράκη – και ο αποκλεισμός των πολιτικών αρχηγών από την επίσκεψη εκείνη. Την παραμονή της επίσκεψης ο τότε νεοεκλεγείς πρόεδρος της ΝΔ και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κυριάκος Μητσοτάκης, ζήτησε να παραστεί στη Λέσβο, κάτι όμως που δεν έγινε δεκτό από το Βατικανό, και μάλιστα ζητήθηκε, προκειμένου να μη λάβει στενό πολιτικό, κομματικό χαρακτήρα η επίσκεψη, να μη σταλούν προσκλήσεις στους πολιτικούς αρχηγούς. Οπερ και εγένετο.
Εντονη συγκίνηση
Εννέα χρόνια μετά, όσα στελέχη της Αρχιεπισκοπής Αθηνών συμμετείχαν σε εκείνη την επίσκεψη θυμούνται τις εικόνες που έζησαν και τα βαθιά συναισθήματα συγκίνησης που γεννήθηκαν στο Καρά Τεπέ και τους σημάδεψαν μέχρι σήμερα. Με λυγμό στα πρόσωπα που συγκρατούσαν μετά βίας έβλεπαν τους μετανάστες να πέφτουν στο χώμα και να φυλάνε τα παπούτσια του Ποντίφικα. Ενας από την αποστολή θυμάται που αντίκρισε δακρύβρεχτο τον Αρχιεπίσκοπο, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας γυρνούσε το κεφάλι του προς το έδαφος για να μην μπει στα τηλεοπτικά πλάνα με δάκρυα στα μάτια. Ο δε Ποντίφικας αγκάλιαζε και φιλούσε και τον πιο ρακένδυτο και ατημέλητο μετανάστη, ως επί το πλείστον, μουσουλμάνους, οι οποίοι ψιθύριζαν «papa, papa» και τον ασπάζονταν στο πρόσωπο, στα χέρια, μα οι περισσότεροι στα πόδια και στα άμφια.
Οι στενοί συνεργάτες του Αρχιεπισκόπου δεν ξεχνούν όμως και τη θεσμική συμπεριφορά του Πάπα, ένδειξη της υψηλής αντίληψης που είχε για το αξίωμά του και την αποστολή του. Παρά το γεγονός ότι πιέσθηκε πολύ να συναντήσει επίσημα τους καθολικούς του νησιού και όσους προσέτρεξαν από την Αθήνα και τη Σύρο, εκείνος δεν συμφώνησε και τους είδε για ελάχιστα λεπτά στο περιθώριο της επίσκεψης και μακράν των τηλεοράσεων. «Δεν ήθελε με τίποτα να δημιουργήσει υποψία προβλήματος» στην ελλαδική εκκλησία.
Η επίσκεψη του 2021
Πέντε χρόνια μετά το 2016, το 2021, ο Πάπας επανήλθε στη Λέσβο. Μπορεί η επίσκεψη να ήταν πιο σύντομη, αλλά το μήνυμα παρέμεινε το ίδιο δυνατό: η Ευρώπη πρέπει να θυμηθεί τις ρίζες της – τη φιλοξενία, την αξιοπρέπεια, τον σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή. Ο Φραγκίσκος μίλησε απλά και καθαρά. Μίλησε για τη «ναυαγισμένη ανθρωπότητα», για τον κίνδυνο να χάσουμε την ψυχή μας μέσα στην ευκολία και τον φόβο. Για τη Λέσβο δεν υπήρξε απλώς «ένας Πάπας που ήρθε» δύο φορές στο νησί. Ηταν ένας αδελφός που πόνεσε μαζί με όλους μας!
Πηγή: tanea.gr
