Του Νίκου Κωτσικόπουλου
Κλείνει η ψαλίδα ανάμεσα στα επιτόκια καταθέσεων που προσφέρουν οι ελληνικές και οι ευρωπαϊκές τράπεζες, καθώς η ΕΚΤ μειώνει τα επιτόκιά της. Η ψαλίδα κλείνει τόσο στα επιτόκια καταθέσεων προθεσμίας που προσφέρουν οι τράπεζες σε επιχειρήσεις όσο και στα επιτόκια που προσφέρονται στα νοικοκυριά.
Η πορεία των επιτοκίων καταθέσεων αποκαλύπτει ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες, όπως κινήθηκαν ταχύτερα στην άνοδο των επιτοκίων, έτσι αντίστοιχα κινούνται και στη μείωση των επιτοκίων και τα μειώνουν άμεσα, αλλά και σε μεγαλύτερο βαθμό. Αντίθετα, η πορεία μείωσης των επιτοκίων για νέες καταθέσεις στην Ελλάδα έχει πιο προοδευτικά χαρακτηριστικά και τα επιτόκια για νέες καταθέσεις μένουν σταθερά για μεγαλύτερα διαστήματα.
Η μείωση της ψαλίδας στα επιτόκια των καταθέσεων είναι σημαντική όσον αφορά τις καταθέσεις προθεσμίας, ενώ, αντίθετα, είναι ελάχιστη όσον αφορά τις απλές καταθέσεις ή καταθέσεις μίας ημέρας. Αλλά στις καταθέσεις προθεσμίας παρατηρείται πλέον σημαντική προσέγγιση. Έτσι:
– Το μέσο επιτόκιο που πρόσφεραν οι ελληνικές τράπεζες για νέες καταθέσεις προθεσμίας ενός έτους σε νοικοκυριά τον Φεβρουάριο ήταν 1,50%, ενώ το αντίστοιχο μέσο τραπεζικό επιτόκιο σε όλη την Ευρώπη ήταν 2,19%, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ.
– Το μέσο επιτόκιο που πρόσφεραν οι ελληνικές τράπεζες για νέες καταθέσεις προθεσμίας ενός έτους σε επιχειρήσεις ήταν 2,16% και το αντίστοιχο μέσο επιτόκιο σε όλη την Ευρώπη για τις επιχειρήσεις μετρήθηκε από την ΕΚΤ σε 2,50% τον Φεβρουάριο.
Πότε ξεκίνησαν τις μειώσεις στην Ευρώπη
Στην Ευρώπη, το μέσο επιτόκιο για τις καταθέσεις προθεσμίας των επιχειρήσεων ξεκίνησε την πτωτική πορεία του ήδη από τον Νοέμβριο του 2023, πριν καν ξεκινήσει να μειώνει τα επιτόκια η ΕΚΤ. Περίπου έναν μήνα μετά την πρώτη “στάση” που έκανε η ΕΚΤ, αφήνοντας αμετάβλητα τα επιτόκια τον Οκτώβριο 2023, οι ευρωπαϊκές τράπεζες άρχισαν να μειώνουν τις αποδόσεις τους. Βεβαίως, έτσι κινήθηκαν και στην άνοδο των επιτοκίων.
Πάντως, από το 3,71%, που ήταν η υψηλότερη μέση τιμή στην Ευρώπη, ξεκίνησε η προοδευτική κάθοδος, που επιταχύνθηκε αμέσως με την πρώτη μείωση επιτοκίων της ΕΚΤ, από τον Ιούνιο 2024. Τότε το μέσο επιτόκιο προθεσμίας ενός έτους στην Ευρώπη για τις επιχειρήσεις ήταν στο 3,54% και ήδη έχει υποχωρήσει σχεδόν κατά μία ποσοστιαία μονάδα.
Αντίστοιχα, στις καταθέσεις προθεσμίας των νοικοκυριών, οι ευρωπαϊκές τράπεζες πρόσφεραν μέσο επιτόκιο για ένα έτος 3,33% τον Δεκέμβριο 2023. Έκτοτε ακολούθησε πτώση και τώρα το μέσο επιτόκιο είναι στο 2,19%.
Τι επιτόκια προσφέρουν οι τράπεζες στις άλλες χώρες
Τα νοικοκυριά παίρνουν παντού σε όλο τον κόσμο τις μικρότερες αποδόσεις στις προθεσμιακές καταθέσεις. Στην κατάταξη, η Ελλάδα και η Κύπρος είναι στο τέλος, πάνω μόνον από τη Σλοβενία, που προσφέρει επιτόκιο 1,20%, ενώ στην Ελλάδα και την Κύπρο οι τράπεζες προσφέρουν 1,50% και 1,51% αντίστοιχα.
Αντίθετα, σε έντονο ανταγωνισμό λόγω των αποδόσεων των ομολόγων φαίνεται ότι έχουν βρεθεί οι ιταλικές τράπεζες, οι οποίες προσφέρουν περισσότερο από 0,60% πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στα νοικοκυριά για καταθέσεις προθεσμίας, και έτσι η Ιταλία είναι πρώτη στην κατάταξη με 2,82%.
Την ακολουθεί η Εσθονία με επιτόκιο 2,61% και η Σλοβακία με 2,55%. Στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου (2,19%) είναι η Γερμανία και η Ιρλανδία, ενώ κοντά στις ελληνικές αποδόσεις και κάτω από 2% είναι τα επιτόκια προθεσμίας για τα νοικοκυριά στην Κροατία (1,66%) και την Πορτογαλία (1,84%).
Επιτόκια προθεσμιακών για τις επιχειρήσεις
Για τις ελληνικές επιχειρήσεις οι όροι είναι καλύτεροι. Αυτό ισχύει σε όλες τις χώρες, αλλά γενικά στις ελληνικές επιχειρήσεις προσφέρεται καλύτερο επιτόκιο και συγκριτικά με το εξωτερικό, καθώς, με επιτόκιο 2,16%, η απόδοση ήταν πολύ κοντά σε αυτήν που προσφέρεται για προθεσμιακές καταθέσεις σε επιχειρήσεις στην Ιρλανδία (2,19%), την Ολλανδία (2,21%) και την Πορτογαλία (2,29%).
Σημαντικά πάνω από τον μέσο όρο είναι τα επιτόκια που προσφέρουν οι γαλλικές τράπεζες στις επιχειρήσεις, με 2,75%. Η Γαλλία ακολουθείται από την Εσθονία (2,57%) και τη Σλοβακία (2,56%), ενώ στον μέσο όρο της Ευρώπης είναι η Ιταλία (2,50%) και πολύ κοντά σε αυτόν η Αυστρία και το Λουξεμβούργο (2,45%),αλλά και η Φινλανδία (2,53%) και η Γερμανία (2,54%).
Να σημειωθεί, πάντως, ότι καλύτερα επιτόκια απολαμβάνουν ακόμη οι υφιστάμενες καταθέσεις που η διάρκειά τους δεν έχει λήξει και οι οποίες για μεγάλη συμφωνημένη διάρκεια έως δύο έτη φθάνουν το 1,69% για τα νοικοκυριά και το 2,36% για τις επιχειρήσεις.
Από την άλλη, το μέσο επιτόκιο όλων των νέων καταθέσεων στην Ελλάδα υποχώρησε στο 0,41%, ενώ το μέσο επιτόκιο των υπολοίπων υφιστάμενων καταθέσεων έχει υποχωρήσει στο 0,49%.
Επιτόκια απλών καταθέσεων
Η αιτία ασφαλώς είναι τα χαμηλά επιτόκια των απλών καταθέσεων ή καταθέσεων μίας ημέρας. Στην Ελλάδα το μέσο επιτόκιο ήταν στο 0,03% τον Φεβρουάριο, έναντι μέσου επιτοκίου 0,32% στην Ευρώπη. Παραδόξως, η συγκριτική θέση των ελληνικών τραπεζών είναι καλύτερη εδώ.
Παραμένουμε, φυσικά, στις τελευταίες θέσεις από την άποψη της προσφοράς αποδόσεων, αλλά τελευταία είναι η Πορτογαλία, που προσφέρει 0,01%, και η Κύπρος, επίσης 0,01%. Η Κροατία προσφέρει 0,02%, ενώ και η Γαλλία μπορεί να προσφέρει διπλάσιο επιτόκιο 0,06%, αλλά πρακτικά δεν κάνει ουσιαστική διαφορά για τον καταθέτη, καθώς τα επιτόκια είναι χαμηλά.
Καλύτερα επιτόκια μίας ημέρας προσφέρονται στις επιχειρήσεις. Το μέσο επιτόκιο στην Ελλάδα είναι 0,13% και σε απόδοση έχει την έβδομη θέση από το τέλος, πάνω από Κροατία (0,11%), Ιρλανδία (0,10%), Πορτογαλία (0,09%), Μάλτα (0,06%), Σλοβενία (0,04%) και Κύπρο (0,02%).
Το μέσο επιτόκιο στην Ευρώπη είναι εδώ 0,72%, και το Λουξεμβούργο, του οποίου οι τράπεζες προσφέρουν 1,27%, είναι στην υψηλότερη θέση. Ακολουθεί η Ολλανδία με 1,10% και η Φινλανδία με 0,96%.
Πηγή: capital.gr
